16.11.2018 — 31.12.2018

AVTO, Vladis Shapovalov’un Türkiye’deki ilk sergisi olan İmgesel Diplomasi’yi sunar. Bir araştırma projesi ve bu proje etrafında bütünleşen işlerin oluşturduğu bu çalışma, 20 yüzyıl kültürel ve politik mirasını incelerken odağına bir mecra olarak sergileme edimini alır.

Proje, Sovyet Birliği’ndeki hayatın, aile içi ve kamusal yaşam, teknoloji ve mimari, kadınların özgürleşmesi ve uzay keşfi gibi çeşitli yönlerini tasvir eden taşınabilir fotoğraf sergilerinin bulunduğu bir arşivin İtalya’da keşfedilmesiyle başladı. Fotoğraf sergileri, kültürel Soğuk Savaş sırasında dosyalar halinde Batı kapitalizmine kıyasla modern, özgürleştirici, enternasyonalist ve alternatif bir projenin imajını tanıtmak amacıyla Avrupa’ya gönderildi. Düşük maliyetle gerçekleştirilen bu sergiler, dışarıdan destek almadan, talimatların ve teknik çizimlerin takibiyle kolayca kurulabilirdi. Böylece, herkesin erişebileceği bir modernite fikri, yalnızca fotoğrafın ve filmin yeniden üretilebilirliği ile değil, aynı zamanda siyasi özneleştirmenin kronotopuna dönüşen teşhir sistemleri aracılığıyla da ilan edilmiştir.

Shapovalov’un, kapitalist ve sosyalist modernitelerin ideolojik mücadelesi esnasında kullanılan görsel ve küratöryel tekniklerin izini sürerek oluşturduğu sergi bir dizi enstalasyon, fotoğraf ve sergileme tekniklerinin yeniden canlandırmasıyla biçimlenir.

Temeli tarihsel verilere dayanmasına rağmen, proje, geçmişte ne yaşandığından çok geçmişin bugün bakıldığında nasıl göründüğüyle ilgilenir. Amaçlanan, imgeler, siyaset ve toplum arasındaki mevcut ilişki durumuna dair çıkarımlar yapmak, yirminci yüzyıl mirasına getirilecek eleştirel yorumlamalara imkan sağlayan yeni bakış açıları oluşturmak ve böylece dönemin politik imgelemine dair yerleşik yorumların dışına çıkmaktır. 

İmgesel Diplomasi, tarih ve tarih yazımını bağlayan bilgi üretimiyle ilgilenir. Olguların yeniden düzenlenmesine ve anlatıların köhne ya da atıl sayılmasına dair şu soruyu sorar: Neden geçmişe bakarız?

Proje tekrar ettikçe gelişimini sürdürür. İlk defa bu sergide gösterilecek olan Politik Rüyalar,  İtalya-Rusya Derneği’nin koleksiyonunda bulunan 16mm taşınabilir projeksiyon makinesini  ve SSCB’den İtalya’ya armağan olarak gönderilen Ay küreyi belgeler. Sovyetler’in “yumuşak gücünden” geriye kalan bu yadigarlar, uzay yolculuğu, başka bir toplumun inşası ve hareketli görüntülerin sinematik ütopyası gibi hayalleri, gerçekleşmesi olası ihtimallere dönüştürmeyi amaçladı. Rüyayı andıran bir ortamda yer alan bu nesneler, yolculuğun ve görünün günümüze özgü birlikteliğini gözler önüne serer.

Projenin bir parçası olan ve sergi ile aynı adı taşıyan film İmgesel Diplomasi, 19 Aralık 17:00–20:00 saatleri arası SALT Beyoğlu’nda bulunan Açık Sinema’da sergiye paralel bir etkinlik olarak gösterilecektir. Film, Milano’da bulunan İtalya-Rusya Derneği, Bolonya Film Arşivi ve Lüksemburg’daki Clervaux Kalesi arşivinde geçer. Sovyetlerin Avrupa’da düzenlediği fotoğraf ve film sergilerinden geriye kalan unutulmuş arşivsel materyalleri, bugün Clervaux Kalesi’nde gösterimde olan ve UNESCO tarafından Dünya Belleği Listesi’ne alınan Amerika Birleşik Devletleri’nin düzenlediği İnsanlık Ailesi sergisi ile karşılaştırır. Film, “teşhir diplomasisi” alanında Birleşmiş Milletler ve SSCB arasındaki rekabeti kayıt altına alır ve sosyalist enternasyonalizmin yazılmamış tarihini irdeler.