5 Ocak 2024 – 22 Mart 2024

AVTO, İçli Dışlı ile Merve Ünsal’ın üç işini hayata geçiriyor. Aktarım, yayın ve iletme hallerinin arasında konuşlanan işler ile sanatçı AVTO’nun Kazancı Yokuşu’nda yer alan mekanını kullanarak içeriden dışarıya, dışarıdan içeriye sızıntılara yol açıyor. 

Bu işbirliğinin müsebbibi olan İçli Dışlı, sergi mekanının açıldığı apartman boşluğuna yerleşen heykelsi bir enstrüman. Bulunduğu konumdan dışarı amatör telsiz dalgaları yayan çalışma, AVTO’nun bulunduğu bodrum katındaki daireye bitişik apartman boşluğunu bir aktarım alanına dönüştürüyor. Geçirgen ve bağlayıcı bir alan olan apartman boşluğundaki aksak aracı, günde bir defa yayına girerek Kazancı Yokuşu ve çevresinin spekülatif tarihlerini plastik malzemelerin titreşimleri aracılığıyla birleştirdiği bir ses kolajıyla aktarıyor. İçeriği canlı, eşya ya da gayri maddi varlıkların iç seslerinin yoğuşturmalarından oluşmuş ikinci tekil kişilere hitaben yazılmış bir metin, apartman boşluğundan dışarı radyo dalgaları aracılığıyla yayılıyor. Aynı enstrüman-uzuv yayın, toplama ve aktarma nesnesi olarak da kullanılıyor. İşi cisimleştiren hurda ve ikinci el nesnelerin sergi süresiyle kısıtlı geçici birliktelikleri, bu tür altyapı ve durumların açabileceği bilişsel ve duyusal ihtimalleri, eşyanın tabiatına riayeten iptidai bir yöntemle araştırmayı amaçlıyor. 

Nefes Nefese bir olay-oluşum kaydı. Yer altı sularının çekilmesi sonucu oluşan obrukları bir hezeyan, içe çöküş, yüzeyden çekiliş olarak yorumlamanın muhasebesini, sanatçının Konya, Obruk Yaylası’nda bulunan bir obrukta yaşadığı tecrübeden yola çıkarak yapıyor. Bilimin, eriyebilen kayaçların zamanla yer altında meydana getirdiği boşlukların tavanlarının çökmesiyle oluşumunu açıkladığı bu karstik yer şekillerine genellikle kuraklık ve susuzluk gibi “felaket”e tekabül eden olaylar yol açıyor. Merve’nin toprağa kulak kabartarak kaleme aldığı yazı, kişisel, toplumsal, zamansal ve tarihsel çöküş ve felaketleri iç içe geçiriyor. Noktalama işaretleri ve boşlukların redakte edildiği metin, dilin yittiği anları çağırmaya teşebbüs ediyor ve  sanatçının mizanpaj ile kağıt üzerinde yarattığı uzamsal çöküşler ile kesiştiriyor. Olay-oluşum sırasında yeryüzünün iç katmanlarına hitaben okuduğu anları belgeleyen ses kaydı, toprağın çöküşü ile bireysel failliklerin izini sürememenin çöküşlerini bir araya getiriyor. Dolaşıklığı soyut bir kavram olmaktan çıkarıp mekansal bir tecrübe olarak yorumlayarak araziyle hemhal olmanın yollarını tekrar eden kelimeler, nefesler, adımlar ile arıyor. 

Ters Görüntü Düz Ses ise sokağın görüntüsünü kamera obskura benzeri bir düzenek aracılığıyla içeri alıyor. Ruhların seslerinin kısa kelime ve cümlecikler olarak elektronik kayıtlarda duyulabileceğini kanıtladığı düşünülen elektronik ses fenomenleri ve Kazancı Yokuşu’na ait ses kesitleri, sürekli tekrar edilerek mekanın belleklerini çağırıyor. Ters Görüntü Düz Ses, Merve’nin pratiğinde bir kilometre taşına tekabül eden imgeden sese geçişi imlerken aynı zamanda sanatçıda derin iz bırakan Cengiz Çekil’in 1980 tarihli Ters Görüntü yapıtına selam veriyor. 

Merve İçli Dışlı ile aksak çevirilerin, anlatılardaki çatlakların, araçsallaştırma ve arama yöntemlerinin peşine düşüyor. Nesne ve malzemelerin belleklerini titreşimler aracılığıyla AVTO’ya sızdırırken mekanın dışarıya kaçırabileceklerinin hesabını tutuyor. Kırılma anı olarak tabir edilen aksamaları düzeltmeden, aksadığı haliyle bırakmak, anlaşılmazlıkları, okunmazlıkları sahiplenerek aksamayı sürekli, ısrarlı ve bir o kadar da kırılgan bir birliktelik biçimi olarak yorumluyor. 

Destek ve katkıları için Lamarts, Sevim Sancaktar, Acar Reisli, Gizem Bengisu Erenler, Erdal Şahin ve Arda Küçükada’ya teşekkürler.